leeg (bijvoeglijk naamwoord, bijwoord)
zonder inhoud: met lege handen vertrekken zonder iets te hebben bereikt; een leeg bestaan zonder enig zin of nut
Synoniemen: hol, inhoudsloos, kaal, ledig, leegstaand, loos, onbeduidend, onbelast, onbewoond, onbezet, ongevuld, uitgeput, uitgestorven, vacant, verlaten.

Als ik nu zeg:

IK VOEL ME LEEG

Heb je nu medelijden met mij of wil je me tips geven over hoe ik vervulling zou kunnen vinden? En als jíj je soms leeg voelt, denk je dan dat er iets mis moet zijn om je zó te moeten voelen?

Waarom denken we dat leegte ongewenst is? Waarom associëren we het met een gebrek en gaan we ervan uit dat het moet worden opgevuld?

Ik vraag soms aan yogastudenten of cliënten of ze in de leegte willen blijven zitten, de leegheid even voor een tijdje willen omarmen. Niemand wil de leegte, want de leegte is slecht. Alles moet vol zijn, overvol van vanalles -maakt niet uit van wat – maar vól!

Hoe het leven begint

Wanneer een embryo zijn proces van cellulaire deling begint om organen, de hersenstam en het lichaam te creëren, begint het als een platte cirkel. Dan vouwt en buigt het spontaan in een vorm, een soort container, waarbinnen cellen migreren naar hun posities om onderdelen te vormen die nodig zijn om als nieuw leven naar buiten te komen. De leegte is een voorwaarde om te ontwikkelen, het is een voorwaarde voor leven.

Vind je dat niet ongelooflijk?

Da’s niet niks

Angst voor de lege ruimte. Schrik voor het Grote Niets. We moeten ze vullen met geld, met controle, met verlangen, met eten, met drankjes, met seks, met visioenen van jezelf, met zelfgrootheid, met lof, met emoties van jezelf of anderen, met doctrines , richtlijnen, inspiratie en rolmodellen en…en…

Maar lege ruimte is gewoon: ruimte. Plaats. Een plek.

(kijk hier laat ik een witte ruimte
die is leeg maar toch niet ‘niks’
ze schept ruimte in de tekst)

(zelfs ons universum is niet leeg, de leegte tussen de hemellichamen is dankzij de quantummechanica intussen ook al best vol: met elektromagnetische velden, zwakke velden, Higgsvelden en andere krachtvelden, deeltjes en antideeltjes,…).

Ruimte = plek waar iets nieuws kan ontstaan, de mogelijkheid, het ‘potentieel om te worden’. In een westerse cultuur wordt leegte vaak gezien als eenzaam, wanhopig of vervreemd: we voelen ons ongemakkelijk bij momenten waarop onze geest geen creatieve of productieve activiteit lijkt te hebben en dus zitten we zelden of nooit gewoon bij de leegte, we laten het gevoel van leegte nooit toe.

Ik ervaarde dit haarscherp toen ik mijn job opzegde en ging zitten en wachtte tot er iets kwam, iemand kwam, een telefoon kwam, een email… Ik was gewend aan honderden emails per dag en toen plots…bijna niets. Akelig. Leeg. ‘Inbox Zero’ op drie minuten. De horror.

Ik voelde veel weerstand tegen die leegte en ging ze opvullen met allerlei projectjes. Maar op momenten dat ik de leegte toestond en kon verdragen zag ik in: “Hé, ik heb hard gewerkt om deze leegheid te hebben”. Ik had deze ruimte bewust lang geleden al geschapen. Ik had mensen en dingen achtergelaten, spullen weggedaan, veel verplichtingen geminimaliseerd, alle niet-essentiële dingen geëlimineerd. Toch waardeerde ik het feitelijke gevoel van leegte eerst niet – omdat ik geconditioneerd was om te denken dat leegte negatief is.

Zuivere leegte?

In de psychologie spreken we ook van leegte als condition humaine zoals verveling, sociale vervreemding en apathie, bij depressie, eenzaamheid, anhedonie, wanhoop of andere psychische stoornissen. En rouw, natuurlijk. Maar dat is niet de ervaring van leegte op zich. Dat is eerder de ervaring van de afwezigheid van iets dat gewenst is, emotionele of soms ook spirituele leegte. Dat is het gevoel van incompleetheid, geen leegte.

De tussentijd

Ken je die schok wanneer iets plots eindigt dat je niet wilde zien gaan? Dat doet het leven. Altijd. Doorlopend. Het oude is weg, het nieuwe is nog niet daar. De leegte.

“Rondhangen in de tussentijd”, noem ik het weleens. Het niet-weten.

Ik heb geleerd dat je echte, fysieke tijd moet geven aan deze leegte, omdat er ruimte nodig is tussen het einde en het begin. Niet proberen te verklaren, want dat geeft geen ruimte, je kunt immers niet definiëren wat nog niet is gevormd.

Zo is het ook in onze geest: wanneer een gedachte in de mind komt, volgt al snel daarop een andere, het is automatisch. Door meditatie kunnen we leren dat er zoiets is als een interval, een vertraging, een ruimte tussen de ene gedachte en de andere. Deze ruimte is leegte maar ook volheid. Op dit niveau van bewustzijn bevinden we ons in het heiligdom van puur gewaarzijn: een complete, zinvolle, niet-eenzame leegte. Yogi’s duiden dit aan als Shuniya. Zero.

Nul is niet niets. Leeg zijn of leegte ervaren betekent niet niet-bestaan.

De leegte omarmen

De volgende keer dat je je leeg voelt of leegheid ervaart, vecht eens niet. Beoordeel het niet als iets ongewenst, sta jezelf toe om de leegte te ervaren voor alles wat het is, en alles wat het niet is.

Want leegte op zich is niet eng. De overtuigingen die we hebben over leegte doen pijn – niet de gewaarwording zelf.

 Dus als je je leeg voelt, verheug je dan ook, omdat je dan ook ruimte houdt voor nieuw leven.

“The usefulness of a cup is its emptiness “- Osho

---

(anekdote)

Man “En, wat ben je aan het schrijven?”
Ik “Een artikel. Over leegte”
Man “’Allez, ‘t is te hopen dat het al iets meer is dan een wit blad, haha”.
Een man met humor. Daar blijf je toch aan plakken 🙂